Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Ik. 1. ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਭਾਵ ਕੋਈ ਵੀ। 2. ਇਕ ਪ੍ਰਭੂ/ਪਰਮਾਤਮਾ। 3. ਅਗੇਤਰ ਵਜੋਂ (ੳ) ਇਕ-ਮਨ, ਇਕਾਗਰ ਚਿਤ (ਅ) ਇਕ-ਰੰਗ; ਨਿਆਰਾ (ੲ) ਇਕ-ਚਿਤ; ਇਕਾਗਰਤਾ ਨਾਲ (ਸ) ਇਕ-ਭੋਰੀ; ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ (ਹ) ਇਕ-ਪਲੇ, ਤੁਰਤ, ਇਕ ਪਲ ਵਿਚ। 4. ਕੋਈ, ਕੁਝ, ਕੁਝ ਨੂੰ। 5. ਇਕੋ ਤੂੰ ਹੀ। 6. ਇਕੋ ਵਾਰ। 7. ਕੇਵਲ। 1. one; not even one. 2. One Supreme Lord. 3. as a suffix (a) single-minded, with concentration/devotion (b) constant; unique c) concentration, devotion (d) just a little, for an instant, for a moment (e) instantly, instantanrously. 4. some; to some. 5. just you, only you. 6. just one. 7. only.
ਉਦਾਹਰਨਾ:
1. ਗੁਰਾ ਇਕ ਦੇਹਿ ਬੁਝਾਈ ॥ Japujee, Guru Nanak Dev, 5:10 (P: 2).
ਸਹਸ ਸਿਆਣਪਾ ਲਖ ਹੋਹਿ ਤ ਇਕ ਨ ਚਲੈ ਨਾਲਿ ॥ Japujee, Guru Nanak Dev, 1:4 (P: 1).
2. ਧਰ ਜੀਅਰੇ ਇਕ ਟੇਕ ਤੂ ਲਾਹਿ ਬਿਡਾਨੀ ਆਸ ॥ Raga Gaurhee 5, Baavan Akhree, 35 Salok:1 (P: 257).
ਕਹਿ ਰਵਿਦਾਸ ਭਗਤਿ ਇਕ ਬਾਢੀ ਅਬ ਇਹ ਕਾ ਸਿਉ ਕਹੀਐ ॥ Raga Sorath Ravidas, 2, 4:1 (P: 658).
ਆਨ ਤਿਆਗਿ ਭਏ ਇਕ ਆਸਰ ਸਰਣਿ ਸਰਣਿ ਕਰਿ ਆਏ ॥ Raga Dhanaasaree 5, 34, 2:1 (P: 679).
ਪਉਣ ਪਾਣੀ ਅਗਨੀ ਇਕ ਵਾਸਾ ॥ Raga Maaroo 1, Solhaa 13, 4:1 (P: 1033). 3. (ੳ)
ਉਦਾਹਰਨ:
ਜਿਨਿ ਇਕ ਮਨਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਗੁਰਮਤੀ ਵੀਚਾਰਿ ॥ Raga Sireeraag 3, 38, 1:1 (P: 28).
ਭਾਈ ਰੇ ਇਕ ਮਨਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ॥ Raga Sireeraag 3, 46, 1:1 (P: 31). (ਅ)
ਉਦਾਹਰਨ:
ਮੇਰੇ ਮਨ ਹਰਿ ਭਜੁ ਸਦਾ ਇਕ ਰੰਗਿ ॥ Raga Sireeraag 5, 88, 1:1 (P: 48).
ਆਪੇ ਹਰਿ ਇਕ ਰੰਗੁ ਹੈ ਆਪੇ ਬਹੁ ਰੰਗੀ ॥ Raga Tilang 4, Asatpadee 2, 22:1 (P: 726). (ੲ)
ਉਦਾਹਰਨ:
ਜਿਨੀ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਆ ਇਕ ਮਨਿ ਇਕ ਚਿਤਿ ਸੇ ਅਸਥਿਰੁ ਜਗਿ ਰਹਿਆ ॥ Raga Sireeraag 4, Vaar 11:5 (P: 87). (ਸ)
ਉਦਾਹਰਨ:
ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਸਦਾ ਗੁਣ ਗਾਵੈ ਇਕ ਭੋਰੀ ਨਦਰਿ ਨਿਹਾਲੀਐ ਜੀਉ ॥ Raga Maajh 5, 28, 4:3 (P: 102). (ਹ)
ਉਦਾਹਰਨ:
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਦਇਆ ਧਾਰੀ ਮੇਲਿ ਲੀਨੇ ਇਕ ਪਲੇ ॥ Raga Jaitsaree 5, Chhant 2, 4:6 (P: 705).
4. ਇਕ ਹਿੰਦਵਾਣੀ ਅਵਰ ਤੁਰਕਾਣੀ ਭਟਿਆਣੀ ਠਕੁਰਾਣੀ ॥ Raga Aaasaa 1, Asatpadee 12, 6:1 (P: 418).
ਇਕ ਆਪੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਕੀਤਿਅਨੁ ਬੂਝਨਿ ਵੀਚਾਰਾ ॥ Raga Aaasaa 3, Asatpadee 27, 6:1 (P: 425).
ਇਕ ਹੀ ਕਉ ਘਾਸੁ ਇਕ ਹੀ ਕਉ ਰਾਜਾ ਇਨ ਮਹਿ ਕਹੀਐ ਕਿਆ ਕੂੜਾ ॥ Raga Maaroo 5, Solhaa 10, 5:3 (P: 1081).
5. ਸਭਿ ਤੁਝ ਹੀ ਥਾਵਹੁ ਮੰਗਦੇ ਮੇਰੇ ਸਾਹਾ ਤੂ ਸਭਨਾ ਕਰਹਿ ਇਕ ਦਾਤਿ ॥ (ਇਕੋ ਤੂੰ ਹੀ ਸਭਨਾ ਨੂੰ ਦਾਤਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ॥). Raga Dhanaasaree 4, 13, 2:2 (P: 670).
6. ਧਰਤੀ ਦੇਗ ਮਿਲੈ ਇਕ ਵੇਰਾ ਭਾਗੁ ਤੇਰਾ ਭੰਡਾਰੀ ॥ Raga Basant 1, Asatpadee 8, 2:2 (P: 1190).
7. ਬਲਿਓ ਚਰਾਗੁ ਅੰਧੵਾਰ ਮਹਿ ਸਭ ਕਲਿ ਉਧਰੀ ਇਕ ਨਾਮ ਧਰਮ ॥ Saw-yay, Guru Arjan Dev, 9:5 (P: 1387).
|
| SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
[P. adj.] (from Sk. Eka) one
SGGS Gurmukhi-English Data provided by
Harjinder Singh Gill, Santa Monica, CA, USA.
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਸੰ. ਏਕ. ਵਿ. ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ. ਦੇਖੋ- ਫ਼ਾ. [یک] ਯਕ। 2. ਇਕੱਲਾ। 3. ਲਾਸਾਨੀ. ਅਦੁਤੀ। 4. ਨਾਮ/n. ਕਰਤਾਰ. ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ. “ਇਕ ਦੇਖਿਆ ਇਕ ਮੰਨਿਆ.” (ਮਃ ੪ ਵਾਰ ਗਉ ੧) 5. ਪੜਨਾਂਵ/pron. ਕੋਈ. Footnotes:
X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|