Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Maᴺḋar. 1. ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ, ਘਰ, ਰਾਜ ਭਵਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਨੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਹਲ। 2. ਭਾਵ ਸਰੀਰ। 3. ਦੇਵ ਸਥਾਨ, ਉਹ ਸਥਾਨ ਜਿਥੇ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰਕੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। 1. palace, mansion. 2. viz., body. 3. temple - a place where idol of diety is placed and worshipped.
ਉਦਾਹਰਨਾ:
1. ਮੋਤੀ ਤ ਮੰਦਰ ਊਸਰਹਿ ਰਤਨੀ ਤ ਹੋਹਿ ਜੜਾਉ ॥ Raga Sireeraag 1, 1, 1:1 (P: 14).
ਰਸੁ ਘੋੜੇ ਰਸੁ ਸੇਜਾ ਮੰਦਰ ਰਸੁ ਮੀਠਾ ਰਸੁ ਮਾਸੁ ॥ Raga Sireeraag 1, 4, 2:2 (P: 15).
ਗ੍ਰਿਹ ਮੰਦਰ ਸੰਪੈ ਜੋ ਦੀਸੈ ਜਿਉ ਤਰਵਰ ਕੀ ਛਾਏ ॥ (ਮਹਲ). Raga Gaurhee 5, 152; 1:2 (P: 212).
ਜਿਉ ਮੰਦਰ ਕਉ ਥਾਮੈ ਥੰਮਨੁ ॥ (ਮਕਾਨ). Raga Gaurhee 5, Sukhmanee 15, 3:1 (P: 282).
2. ਆਗਿ ਲਗਾਇ ਮੰਦਰ ਮੈ ਸੋਵਹਿ ॥ Raga Gaurhee, Kabir, 44, 5:2 (P: 332).
3. ਥਾਨ ਮੁਕਾਮ ਜਲੇ ਬਿਜ ਮੰਦਰ ਮੁਛਿ ਮੁਛਿ ਕੁਇਰ ਰੁਲਾਇਆ ॥ Raga Aaasaa 1, Asatpadee 12, 4:2 (P: 418).
|
| SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
1. palace, mansion. 2. i.e., body. 3. temple a place where idol of deity is placed and worshipped.
SGGS Gurmukhi-English dictionary created by
Dr. Kulbir Singh Thind, MD, San Mateo, CA, USA.
|
| English Translation | |
n.m. temple, place of worship; magnificent house.
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਸੰ. ਨਾਮ/n. ਪੁਰਾਣਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਪਹਾੜ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੇਵ ਦੈਤਾਂ ਨੇ ਖੀਰਸਮੁੰਦਰ ਰਿੜਕਿਆ ਸੀ. ਮੰਦਰਾਚਲ. ਮਹਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਾੜ ਗਿਆਰਾਂ ਹਜਾਰ ਯੋਜਨ ਹੇਠਾਂ ਗਡਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ. ਵਿਸ਼ਨੁ ਦੀ ਆਗ੍ਯਾ ਨਾਲ ਵਾਸੁਕਿਨਾਗ ਇਸ ਨੂੰ ਪੁੱਟਕੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਲੈਗਿਆ ਸੀ।{1749} 2. ਸ੍ਵਰਗ. ਬਹਿਸ਼੍ਤ। 3. ਦਰਪਣ. ਸ਼ੀਸ਼ਾ। 4. ਵਿ. ਸੁਸ੍ਤ। 5. ਵਡਾ। 6. ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ. ਪੱਕਾ। 7. ਦੇਖੋ- ਮੰਦਿਰ. “ਮੰਦਰ ਮੇਰੇ ਸਭ ਤੇ ਊਚੇ.” (ਭੈਰ ਮਃ ੫) 8. ਦੇਖੋ- ਮੰਦਲ. “ਬਜਾਵਨਹਾਰੋ ਕਹਾ ਗਇਓ ਜਿਨਿ ਇਹ ਮੰਦਰੁ ਕੀਨਾ.” (ਆਸਾ ਕਬੀਰ) ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸ਼ਰੀਰਰੂਪ ਮਰਦਲ (ਮ੍ਰਿਦੰਗ) ਰਚਿਆ। 9. ਦੇਖੋ- ਮੰਦ੍ਰ. Footnotes:
{1749} ਦੇਖੋ- ਮਹਾਭਾਰਤ ਆਦਿ ਪਰਵ, ਅ: #17-18.
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|