Mahan Kosh Encyclopedia, Gurbani Dictionaries and Punjabi/English Dictionaries.
| SGGS Gurmukhi/Hindi to Punjabi-English/Hindi Dictionary |
Birthaa. 1. ਵਿਅਰਥ, ਫਜ਼ੂਲ ਹੀ, ਅਜਾਂਈਂ ਹੀ। 2. ਖਾਲੀ (ਫਲ) ਵਿਹੂਣ। 3. ਪੀੜਾ, ਦੁਖ। 4. ਹਾਲਤ। 5. ਭਾਵ ਨਿਰਾਰਥਕ, ਵਿਹਲਾ। 1. in vain. 2. emoty handed. 3. anguish. 4. state of mind. 5. agony, trouble.
ਉਦਾਹਰਨਾ:
1. ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਪਿਰੁ ਨ ਪਾਈਐ ਬਿਰਥਾ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇ ॥ Raga Sireeraag 3, 47, 2:3 (P: 31).
2. ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਚਾਕਰੀ ਬਿਰਥਾ ਜਾਇ ਨ ਕੋਇ ॥ Raga Sireeraag 5, 81, 1:2 (P: 46).
ਉਦਾਹਰਨ:
ਸੰਗਿ ਸਹਾਈ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈ ਬਿਰਥਾ ਕੋਇ ਨ ਜਾਏ ॥ (ਖਾਲੀ). Raga Sireeraag 5, Chhant 2, 1:3 (P: 79).
ਜਿਸ ਤੇ ਬਿਰਥਾ ਕੋਇ ਨਾਹਿ ॥ (ਖਾਲੀ ਤੇ ਵਿਹੂਣਾ). Raga Maalee Ga-orhaa 5, 5, 2:2 (P: 987).
3. ਮਨ ਬਾਂਛਤ ਫਲ ਦੇਤ ਹੈ ਸੁਆਮੀ ਜੀਅ ਕੀ ਬਿਰਥਾ ਸਾਰੇ ॥ Raga Sireeraag 5, Chhant 3, 2:4 (P: 80).
ਜੀਅ ਕੀ ਬਿਰਥਾ ਸੋ ਸੁਣੇ ਹਰਿ ਸੰਮ੍ਰਿਥ ਪੁਰਖੁ ਅਪਾਰੁ ॥ (ਦਰਦ). Raga Maajh 5, Din-Rain, 2:1 (P: 136).
4. ਜਾਣਹਿ ਬਿਰਥਾ ਸਭਾ ਮਨ ਕੀ ਹੋਰੁ ਕਿਸੁ ਪਹਿ ਆਪਿ ਸੁਣਾਈਐ ॥ Raga Aaasaa 5, 46, 2:1 (P: 382).
ਸੂਖ ਦੂਖ ਇਸ ਮਨ ਕੀ ਬਿਰਥਾ ਤੁਝ ਹੀ ਆਗੈ ਸਾਰੈ ॥ Raga Bilaaval 5, 82, 1:2 (P: 820).
5. ਬਿਰਥਾ ਕਾਹੂ ਛੋਡੈ ਨਾਹੀ ॥ Raga Aaasaa 5, 90, 1:3 (P: 393).
ਨਾਨਕ ਬਿਰਥਾ ਕੋਇ ਨ ਹੋਇ ॥ (ਨਿਕੰਮਾ). Raga Raamkalee 1, 8, 1:1 (P: 878).
|
| SGGS Gurmukhi-English Dictionary |
[1. P. n. 2. var.] 1. (from Sk. Vayathā) pain, anxiety. 2. from Biratharā
SGGS Gurmukhi-English Data provided by
Harjinder Singh Gill, Santa Monica, CA, USA.
|
| English Translation | |
(1) n.f. pain, anguish; distress, sorrow; misery, miserable plight. (2) ajd.m. useless, futile, fruitless, worthless adv. in vain, futilely, fruitlessly.
|
| Mahan Kosh Encyclopedia | |
ਸੰ. वृथा- ਵ੍ਰਿਥਾ. ਵ੍ਯ. ਨਿਰਰਥਕ. ਬੇਫਾਇਦਾ. “ਮਾਨੁਖ ਬਿਨ ਬੂਝੈ ਬਿਰਥਾ ਆਇਆ.” (ਟੋਡੀ ਮਃ ੫) 2. ਵ੍ਯਰਥ. ਖਾਲੀ. ਮਹਰੂਮ. “ਬਿਰਥਾ ਕਾਹੂ ਛੋਡੈ ਨਾਹੀ.” (ਆਸਾ ਮਃ ੫) “ਪਹੀ ਨ ਵੰਵੈ ਬਿਰਥੜਾ.” (ਵਾਰ ਮਾਰੂ ੨ ਮਃ ੫) “ਗੁਰਪੂਰੇ ਕੀ ਚਾਕਰੀ ਬਿਰਥਾ ਜਾਇ ਨ ਕੋਇ. (ਸ੍ਰੀ ਮਃ ੫) 3. ਸੰ. ਵ੍ਯਥਾ. ਨਾਮ/n. ਪੀੜਾ. ਦਰਦ. “ਬਿਰਥਾ ਕਹਉ ਕਉਨ ਸਿਉ ਮਨ ਕੀ?” (ਆਸਾ ਮਃ ੯) 4. ਮੁਸੀਬਤ. ਆਪਦ. Footnotes:
X
Mahan Kosh data provided by Bhai Baljinder Singh (RaraSahib Wale);
See https://www.ik13.com
|
|